Trwające od początku stycznia protesty w Kazachstanie zwróciły na ten kraj uwagę całego świata. I jednocześnie pokazały, jak mało o nim wiemy. Krzysztof Renik w swojej najnowszej książce „Kazachskie stepy. Ziemie przeklęte?” wyjaśnia rolę tego autorytarnego państwa na geopolitycznej szachownicy. Publikujemy jej obszerny fragment.
Trwające od początku stycznia protesty w Kazachstanie mają głębsze podłoże polityczne, na które nałożyła się rosnąca inflacja oraz pandemia. Chociaż Kazachstan jest krajem autorytarnym, przez lata uznawany był za najstabilniejsze państwo w regionie. Czy to właśnie się zmienia?
Moskwa po raz kolejny chce wykazać, że na terenach byłego Związku Sowieckiego bez udziału Kremla nic nie może się wydarzyć. Czyż może być coś bardziej krzepiącego dla zbolałej rosyjskiej duszy, która wciąż nie może się pogodzić z upadkiem Imperium?
Poetka, aktorka, autorka jednego z pierwszych łagrowych świadectw. Postać nieprzeciętna, porównywana przez jej współczesnych do Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Dziś jej twórczość przypomina Anna Piwkowska – autorka wyboru wierszy oraz biografii Beaty Obertyńskiej.
Rosyjskie ultimatum to zabieg mający, zgodnie z wielowiekową rosyjską i radziecką praktyką, przebrać agresora w kostium ofiary, której nic innego nie pozostaje jak bronić się. Poprzez agresję na suwerenne państwo. To najpoważniejszy kryzys bezpieczeństwa w Europie, z jakim mieliśmy do czynienia od rozpadu ZSRR.
Reakcja władz na największe w historii protesty w postaci największych w historii represji pozbawiła Mińsk pola manewru w polityce zagranicznej. Docelowo Białoruś ma się stać czymś na kształt Abchazji 2.0, tyle że uznawanej międzynarodowo. Samorządnej, niezaanektowanej formalnie, ale bezwolnej w najważniejszych sprawach związanych z polityką energetyczną, obronną i zagraniczną.
Autorytarna Rosja na zawsze pozostanie wyzwaniem cywilizacyjnym dla Białorusi. Pozytywne zmiany mogą nastąpić, gdy zależność od Rosji osłabnie. Jest to możliwe pod warunkiem bardzo szybkiego politycznego transferu władzy na Białorusi, do którego Rosja nie będzie przygotowana. Inną szansą są wewnętrzne turbulencje w Rosji.
Te cztery czynniki, każdy na swój sposób, łącznie mogą wywołać dla Polski efekt „złej synergii”. Stanu, w którym nakładające się nieszczęścia zmieniają radykalnie położenie państwa. Wobec każdego z tych procesów nasz kraj jest albo bezradny, albo zapóźniony, albo w ogóle niezdolny do systemowego zrozumienia wyzwań.
W Związku Radzieckim propagandzie służył każdy kotlet podawany w stołówkach i restauracjach – od Kaliningradu po krąg polarny. Polityczne było zarówno to, co jadł pierwszy sekretarz partii komunistycznej, jak i zwykły obywatel. Rozmawiamy o historii Rosji z perspektywy talerza i książce „Rosja od kuchni. Jak zbudować imperium nożem, chochlą i widelcem” z jej autorem, Witoldem Szabłowskim.
„Joe Biden chce chronić demokrację i zapobiec jej niszczeniu. Niepewna jest jednak jego zdolność do osiągnięcia tak ambitnego celu. Tak długo jak Stany Zjednoczone pozostaną silnie spolaryzowanym narodem, żaden amerykański polityk nie będzie w stanie na nowo rozbudzić wiary w demokrację na świecie”, pisze Yascha Mounk w przeddzień światowego Szczytu dla Demokracji.
Łukaszenka straszy Zachód wojną, tak jak straszył Europę uchodźcami, narkotykami i niekontrolowanym przerzutem broni. W ten sposób stara się ukryć swoją porażkę w kryzysie na granicy.
Rzecznik Kremla grozi wznowieniem konfliktu na wschodzie Ukrainy. Sekretarz stanu USA ostrzega Rosjan przed poważnymi konsekwencjami gospodarczymi w razie ataku. Czy Rosja dokona inwazji na Ukrainę?
Czy obserwujemy właśnie koniec niemal półrocznego kryzysu na polsko-białoruskiej granicy?
Na Białorusi powstał system neototalitarny. Na przestrzeni 27 lat reżim konsolidowały wewnętrzne praktyki polityczne i czynniki zewnętrzne. To dzięki nim Alaksandr Łukaszenka zdołał utrzymać się na stanowisku mimo ubiegłorocznej powyborczej rewolucji.
Zawiązanie asymetrycznego sojuszu przez Rosję i Chiny to efekt długotrwałego procesu budowy wzajemnych relacji, który rozpoczął się krótko po rozpadzie Związku Radzieckiego. Oś Pekin–Moskwa nie jest tylko sojuszem dwóch państw, lecz przymierzem autorytarnych reżimów, które dążą do rewizji obecnego ładu światowego.