Nękany rozterkami ksiądz Tischner w biografii Bonowicza. Bauman wiecznie uciekający przed polskim antysemityzmem w książce Wagner. Kołakowski rozprawiający się z Bogiem za pomocą marksizmu w monografii Mentzla. Wszyscy trzej stali się pod koniec życia orędownikami tej samej myśli – musimy się pogodzić z płynnością i kruchością naszego świata.
Prawdziwi liderzy polityczni powinni wyrastać ze społecznego działania, być poddawani społecznej ocenie na długo, nim wejdą do polityki. Teraz tego nie ma. Wtedy pojawia się gadka o „idei polskiej”. To ersatz.
Śmierć, o której metafizycznym wymiarze lubią mądrze rozprawiać filozofowie i duchowni, to również (a może nawet przede wszystkim) na wskroś cielesne zjawisko. Jak sobie poradzić z cierpieniem? Jak je zminimalizować?
Nie jest przypadkiem, że w ponad 25 lat po upadku komunizmu, w wolnym, demokratycznym kraju ludzie na prawicowych pikietach krzyczą: „Precz z komuną!”. Mają rację.
Wojna o pamięć trwa w polskiej polityce nieprzerwanie od roku 1989. Ma ona jednak wymiar także szerszy, ponadnarodowy. Jak pogodzić ze sobą różne pamięci, jak przeciwstawić się próbom narzucania interpretacji historycznych niepodpartych faktami, wreszcie – jak umiejętnie zapomnieć i wybaczyć?
Szanowni Państwo, trudno w to uwierzyć! Minęło już 25 lat, od kiedy pewien filozof polityki zyskał światową sławę, gdy na łamach czasopisma „The National Interest” zapytał o ostateczny tryumf liberalnej demokracji i związany z nim koniec historii. Wiele osób ostro skrytykowało kategoryczność tezy Francisa Fukuyamy. Dziś można podejrzewać, że niemało osób skrycie kibicowało jednak politologowi, […]
O zagrożeniach dla współczesnej demokracji, o tym, czy jest ona do pogodzenia z liberalizmem oraz o doświadczeniach krajów globalnego Południa rozmawiają Iwan Krastew, Marcin Król, Shalini Randeria i Timothy Snyder.
To, co nie zostało przemyślane, nie może wejść w wewnętrzny krwiobieg naszych doświadczeń, nie może stać się częścią naszej tożsamości. Pozostaje czymś obcym, bo nieprzyswojonym, nienazwanym. Jak oglądane w ogrodzie begonie, golterie czy berberysy, które – kiedy nie znamy ich nazw – są tylko kolorowym kwieciem. Granice naszego języka to granice naszego świata, jak twierdził Wittgenstein. I analogicznie – tylko to, co przemyśleliśmy, co potrafiliśmy sami sobie opowiedzieć, może stać się czymś własnym – częścią nas samych.
Szanowni Państwo, Dziś w Krakowie rozpoczynają się trzynaste już Dni Tischnerowskie. Miło nam poinformować, że o godzinie 18.00 nagrodę im. ks. Józefa Tischnera odbierze jeden z pomysłodawców założenia „Kultury Liberalnej” i jej stały współpracownik profesor Paweł Śpiewak. Serdecznie gratulujemy! Z kolei w czwartek, 25 kwietnia, o godzinie 18.00 w Audytorium Maximum UJ odbędzie się debata […]
Józef Pinior Klasa robotnicza idzie do nieba Ten argument wracał przed każdą pielgrzymką papieża do Polski: nie organizujmy strajku ani manifestacji, bo to zaszkodzi wizycie. Dyskusje przed pierwszym maja 1983 roku w twardym podziemiu solidarnościowym związanym z Tymczasową Komisją Koordynacyjną NSZZ „Solidarność” sprowadzały się do pytania: wzywać do pierwszomajowych demonstracji czy nie? I sygnały, które […]
Piotr Sztompka Szacunek. Studium erozji Żyjemy w kraju, w którym początkujący poseł lży z trybuny sejmowej premiera, szef partii opozycyjnej odmawia podania ręki prezydentowi, a szeregowy członek „Solidarności” od lat obrzuca pomówieniami i oszczerstwami charyzmatycznego przywódcę swojego ruchu, dzięki któremu korzysta właśnie z demokratycznej wolności słowa. Żyjemy w kraju, gdzie urzędnik IPN zwleka z wydaniem […]
Sebastian Wichłacz Królik à la homo sovieticus W Polsce za komuny krążyła humorystyczna zagadka: „Wymień dwa państwa w Europie zaczynające się na literę »e«”? Prawidłowa odpowiedź brzmiała: „Enerde” (NRD) i „Erefen” (RFN). Dwudziesta rocznica upadku komunizmu kieruje uwagę twórców między innymi na powojenne perypetie Niemiec ordynarnie podzielonych murem. Bartosz Konopka akcję swojego dokumentu umieszcza na […]