Recenzowanie książki o ludobójstwach nie jest sprawą prostą. Z repertuaru recenzenta wypaść siłą rzeczy muszą sztampy typu „dobry język”, „wartko poprowadzona narracja” czy „przystępny styl”. „Nijakowski atrakcyjnie przedstawił ludobójstwa” brzmiałoby ciut dwuznacznie, „Nijakowski nie poległ na ludobójstwach” – jeszcze gorzej. Skoro recenzować trudno, to co dopiero pisać!
Moja wiara w konsekwentne budowanie zrębów demokracji w Birmie przez liderów Narodowej Ligi na Rzecz Demokracji jest coraz wątlejsza. Powodów jest wiele, lecz czarę goryczy przelał niedawny wyrok sądu w Rangunie, który skazał dwóch dziennikarzy agencji Reutersa – Wa Lone’a i Kyawa Soe Oo – na siedem lat więzienia za rzekome nielegalne wejście w posiadanie tajnych dokumentów państwowych.
Czy proces Wa Lone’a i Kyawa Soe Oo zakończy się uniewinnieniem, czy wyrokiem skazującym? Trudno w tej chwili powiedzieć. Grozi im do 14 lat za to, że szukali prawdy – nie lepszych i bardziej malowniczych ujęć filmowych, ale właśnie prawdy.
Wa Lone i Kyaw Soe Oo są zakładnikami dziennikarskiej wolności i kulejącej birmańskiej transformacji. Demokracja bez wolnych mediów jest tylko fasadą, masowym doświadczeniem z zarządzania społeczeństwem. Mam nadzieję, że nie taki los spotka i tak już skrajnie wycieńczoną konfliktami Mjanmę.
Jeden z największych na świecie kryzysów humanitarnych, rosnące represje wobec prasy oraz zdjęcia zachodzącego słońca na tle tysiącletnich pagód. To główne tematy, które obecnie zobaczymy po wpisaniu do przeglądarki internetowej hasła „Myanmar”. Dwa pierwsze z nich pojawiły się w ciągu ostatniego roku, trzeci od lat przyciąga rzeszę turystów do tego kraju.
Rządząca Birmą od 1962 r. dyktatura wojskowa praktycznie całkowicie odizolowała mieszkańców tego kraju od wpływów zewnętrznych. Dopiero ostatnie lata przyniosły pewne pozytywne, prodemokratyczne reformy. Dziś – pomimo tych zmian – jesteśmy świadkami ogromnych czystek etnicznych, których ofiarami stali się birmańscy muzułmanie – Rohingjowie. Dlaczego tak się stało?
12 miesięcy po przejęciu władzy przez opozycję armia wciąż odgrywa w politycznym i społecznym życiu Birmy ogromną rolę. To nie najlepszy prognostyk.
Czy była liderka birmańskiej opozycji odchodzi od zasad demokracji, o którą walczyła przez kilkadziesiąt lat?
To były dni nadziei i niepokoju. Przede wszystkim jednak to były dni radości. Powyborczy tydzień w Birmie nie obfitował w fajerwerki na ulicach, w uliczne manifestacje i pochody. Ale radość z miażdżącego zwycięstwa Narodowej Ligi na Rzecz Demokracji, najsilniejszej partii opozycyjnej w Birmie, była powszechna.
Dzięki dyskusji wokół „Cyklonu” Andrzeja Muszyńskiego poznaliśmy kilka prawd o polskim reportażu: o niezawinionej ignorancji jego recenzentów, o czytelnikach, którzy cenią „literackość” ponad wszystko i o samych reporterach, którzy po drodze stracili pokorę.
„Zmiana” birmańskiej konstytucji jest kolejną fikcją. Od lat wszelkie „zmiany” polegają na tym, że opozycji pozwala się na reglamentowany sprzeciw, a wojskowi przebierają się już w nie w mundur, ale w garnitur.
Gra o zmianę birmańskiej konstytucji jest jednocześnie grą o kształt Azji Południowej i Południowo-Wschodniej.
Festiwal Pięć Smaków przyzwyczaił już swoją publiczność do różnorodności prezentowanych spojrzeń na Azję. W tym roku perspektywy te mieściły się przede wszystkim w dwóch nurtach: przypomnienia się o tych, których dotknęło wykluczenie oraz zaintrygowania tymi, którzy sami odmawiają wpasowania się w tradycyjne wzory życia.
Wobec codziennie wybuchających konfliktów i szybkich przemian w różnych państwach świata zapomina się o wydarzeniach sprzed kilku lat. Tak jest w przypadku Birmy, wciąż rozdartej wewnętrznie – etnicznie i religijnie. Jakie są dziś jej szanse na zbudowanie demokratycznego ładu i powstrzymanie rozlewu braterskiej krwi?
Kanadyjski autor komiksów to nietypowy podróżnik, którego reporterskie oko i talent plastyczny tworzą mistrzowski zapis bolączek dnia codziennego w najdalszych zakątkach świata. O jego komiksach, wydanych w ostatnich latach w Polsce, pisze Tomasz Pindel.