W 2021 roku ujrzał światło dzienne cały zachowany zbiór rysunków Kafki – dotąd niedostępny. Tak jak i rękopisy, grafiki ocalił Max Brod, który wszystkim przyjaciołom zawsze przedstawiał Kafkę jako uzdolnionego rysownika. Dziś można w końcu odpowiedzieć, czy ten rzeczywiście nim był.
Szanowni Państwo! Z największym smutkiem przyjęliśmy wiadomość, że 30 marca 2023 roku zmarł Paweł Śpiewak. Postać ważna dla polskiego życia intelektualnego, ale również dla „Kultury Liberalnej”. Dla wielu osób związanych z naszym środowiskiem profesor Śpiewak był nie tylko postacią publiczną, ale też nauczycielem i mentorem. Paweł Śpiewak znany był szerszej publiczności jako socjolog z Uniwersytetu […]
Kto nie rozmawiał z Pawłem Śpiewakiem, nie do końca miał szanse doświadczyć charyzmy, która w piśmie ulegała pewnemu stonowaniu. Zapamiętam go zawadiacko uśmiechniętego, prowokacyjnie zaczepnego, przekonanego o tym, że nieustanne zadawanie pytań sobie i światu to nasz psi obowiązek.
Urzędnicze wzmożenie, gorliwa służbistość, źle pojęta lojalność, sprzeczne przepisy. Courteline jak żaden inny francuski twórca potrafił obśmiać absurdy biurokracji i wojskowego drylu.
„Od dawna znałem dobrze postać prof. Marcina Kuli. Szybko miałem też okazję poznać niezliczone rzesze jego uniwersyteckich wychowanków. Miał ich tyle, że do dziś każdego historyka po UW z mojego pokolenia podejrzewam o to, że pisał doktorat u Kuli. Mylę się nie tak znowuż często”.
W rubryce „Debiuty i po-debiuty” znajdziecie recenzje najnowszych polskich debiutów prozatorskich. Piszemy bez taryfy ulgowej. Najważniejsi są dla nas czytelnicy i literatura.
W debiucie Górskiej mieszczą się wszystkie nośne współcześnie tematy. Jest tu i groza transformacji lat 90., i ludowe pochodzenie. Jest opresyjny Kościół, nieheteronormatywność i trauma dzieciństwa. Rozkład akcentów jednak zaskakuje.
O Japonii, dowcipach o Belgach, pływaniu w zbroi i o tym, dlaczego dobrze się bawimy, czytając słowniki.
Dzieła Gustave’a Doré – jednego z najbardziej znanych francuskich ilustratorów XIX wieku – chwalono, kupowano, zamawiano, sprzedawano z zyskiem. Cały problem w tym, że nie te, na których zależało artyście. Jest on bardzo dobrym przykładem tego, jak źle ulokowane ambicje mogą doprowadzić do nerwicy lub nawet depresji.
W Polsce lubimy się śmiać z bezwarunkowego podziwu Francuzów dla rosyjskiej potęgi. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana. Przez większą część XIX wieku Rosja była nad Sekwaną raczej państwem do straszenia niż wzorem do naśladowania. Była też wdzięcznym przedmiotem żartów. Jednym ze świadectw tej postawy jest wydany właśnie w Polsce reprint jednego z pierwszych francuskich protokomiksów – „Dziejów Świętej Rusi” Gustave’a Doré.
Stendhal, Flaubert, Proust… Którego z klasyków literatury francuskiej czytamy z przyjemnością do dziś? Oto moje typy pisarzy i pisarek piszących w języku Moliera, których dzieł nie można pominąć.
Dla Simona Leysa Orwell jest jednym z najważniejszych antytotalitarnych pisarzy epoki. Ale belgijski krytyk potrafi też pokazać skazy na wizerunku tego laickiego świętego. Praktykowanie ascezy było w jego życiu, tak jak u Simone Weil, doprowadzone niemal do granic masochizmu.
Co robi rzetelna autorka lub rzetelny autor, gdy styka się z krytyczną recenzją swojej książki? Może ją, oczywiście, zignorować. Może też na zarzuty w merytoryczny sposób odpowiedzieć. Łukasz Kozak, autor „Upiora. Historii naturalnej”, postawił na epitety, uniki, erystyczne chwyty i uderzenie moralną pałką.
Powieść historyczna? Western? Romans? Czym jest opowieść Jakuba Nowaka o Modrzejewskiej, Sienkiewiczu i próbach założenia polskiego falansteru w dalekiej Kalifornii? Wszystkim tym po trochu, a jednocześnie czymś znacznie więcej. To bardzo dobry, mocny powieściowy debiut, o którym trudno będzie zapomnieć.
O brawurowym, nieznanym w Polsce debiucie Patricka Modiano, Żydach kolaborantach i o tym, dlaczego wystarczy przeczytać jedną powieść tego noblisty, żeby znać (prawie) wszystkie pozostałe powieści jego autorstwa.
