Piotr Kieżun

Niemieckie światopisanie. O wyborze nowej prozy niemieckiej „Piąta strona świata”

Niemieckojęzyczne pisarstwo prezentowanych w zbiorze autorów sytuuje się na przecięciu kultur, korzysta z wielu słowników. Shida Bazyar opisuje doświadczenia irańskiej rewolucji, Ulrike Draesner – chaotyczną wędrówkę ludów po II wojnie światowej, Matthias Nawrat – polsko-niemieckie pogranicze, Deniz Utlu – życie osiadłej w Niemczech tureckiej rodziny, Antje Rávic Strubel – intymne relacje bohaterów zanurzonych w anglojęzycznym mikrokosmosie.

Ulrike Draesner

Oddychając jak ryba [fragment książki „Piata strona świata. Nowa literatura niemiecka”]

Żyłam w polu przecięcia. W Berlinie uważają mnie zazwyczaj za Austriaczkę. Śląsk był przez długi czas częścią c.k. monarchii. Taki jest mój niemiecki. To pole przecięcia dzieliłam z siostrą. […] Tylko moja siostra mówi z tym samym wzorcem intonacji co ja.

Tomasz Sawczuk

Miło Pana widzieć, prezesie Kaczyński

„Ci, którzy obrażali, ciągle chcą obrażać. Widzę tu transparent, który obraża. Ci ludzie są poza polską kulturą”. To wypowiedź Jarosława Kaczyńskiego z obchodów kolejnej miesięcznicy katastrofy smoleńskiej, 10 sierpnia.

Paweł Majewski

Sok z cytryny. O „Zeszytach 1957–1972” Emila Ciorana

Czytanie Ciorana jest jak popijanie soku z cytryny. Kropla (jedno zdanie) orzeźwia, łyk (rozdział z książki) wykrzywia usta, szklanka (cała książka) ściska przełyk i powoduje zakrztuszenie. „Zeszyty…” doradza się więc dawkować w małych porcjach.

Jan Rokita

Słowa, słowa, słowa…

W Polsce słowa mało znaczą, a okresowe wybuchy politycznej histerii albo patriotycznego uniesienia są częścią narodowego obyczaju.

Piotr Kieżun

Pismo objawia się jako kobieta. O twórczości Assii Djebar

Tematem prozy Djebar jest wykorzenienie, dwujęzyczność i trudna sytuacja kobiet w krajach Maghrebu. Wszystkiego tego pisarka doświadcza na własnej skórze. Potem zaczyna pisać – o kobietach i jako kobieta, na pograniczu dwóch wrogich światów.

Patrycja Dołowy

Bzdury o języku jidysz [POLEMICZNY LIST DO REDAKCJI]

Henryk Grynberg, a za nim redakcja „Kultury Liberalnej”, piszą „bzdury” dotyczące języka jidysz. Autorytet zasłużonego pisarza utrudnia rzetelną weryfikację napisanego przez niego tekstu, jednak wydaje mi się, że redakcja ma obowiązek takiej weryfikacji.

Karolina Szymaniak

Jidysz to nie dziwoląg [ODPOWIEDŹ NA LIST]

Problem odpowiedniego zapisu słów żydowskich nie jest bynajmniej sprawą tej lub innej zwariowanej jidyszystki. Wiążę się ze zjawiskiem głębiej zakorzenionym. Z jednej strony z panującym w Polsce lekceważącym stosunkiem do kultury jidysz, z drugiej – z nieprzemyślaną recepcją dorobku amerykańskich studiów żydowskich.

Ryszard Krynicki, Joanna Roszak, Bogusław Deptuła

Uporać się z językiem. O poezji Paula Celana [ZAPIS ROZMOWY]

Przedstawiamy Państwu skrócony zapis rozmowy z Ryszardem Krynickim i Joanną Roszak o poezji Paula Celana.

Alicja Rosé

Zielona strona Celana [POEZJA]

Paul Celan pochodził ze świata, który zniknął. Niemiecki to język jego matki, jego jedyne miejsce zaczepienia, jego tożsamość. Poprzez słowo dociera do Innego, Drugiego, do „ty”, jak często zwraca się wprost w swoich wierszach, które są niematerialnym nośnikiem prowadzącym do spotkania – Alicja Rosé pisze o poezji Paula Celana.

Paweł Majewski

Skąd się bierze muzyka?

Lutosławski zapisał kiedyś taką scenę: „właścicielka sklepiku wiejskiego w Norwegii zapytała mnie raz, czy to prawda, że jestem malarzem. Gdy odpowiedziałem, że jestem kompozytorem, zapadło kłopotliwe milczenie.

SAWCZUK: W co wierzy liberalna ironistka. Czytając Rorty’ego od początku

Tomasz Sawczuk W co wierzy liberalna ironistka. Czytając Rorty’ego od początku Bergson twierdził, że filozof próbuje przez całe życie ująć w słowa jedną myśl. Jeżeli tak, to w wypadku Richarda Rorty’ego kulminacją tej myśli byłaby „liberalna ironistka”, chyba najbardziej znana figura filozofii zmarłego przed kilku laty najsławniejszego amerykańskiego neopragmatysty. Mimo dużego dorobku i wielu przekładów […]

WANAT, KŁOSIŃSKA, ŁUCZEWSKI: Czy Polacy są lubieżni?

Szanowni Państwo, „jeśli idzie o obyczajność, to nie sądzę, żeby w Sodomie i Gomorze większa była swoboda niż w Krakowie. Gdzie nie spojrzysz, ujrzysz bez liku wszeteczności”. Tak na początku XVII wieku pewien węgierski podróżnik notował, jednocześnie stwierdzając, że Polacy są… lubieżni. Rzekomo publicznie manifestowano skłonność do amorów, poszukiwania przygód oraz swobodną postawę wobec spraw […]

Język nadąża za naszymi potrzebami. Rozmowa z Katarzyną KŁOSIŃSKĄ

Z KATARZYNĄ KŁOSIŃSKĄ rozmawia EWA SERZYSKO

PONIEDZIAŁEK [Z miasta] KACPERSKI: Kilka uwag na temat konfliktu wokół „Chłodnej 25”

Wojciech Kacperski Kilka uwag na temat konfliktu wokół „Chłodnej 25” Gdy niespełna miesiąc temu w stołecznych mediach pojawiła się informacja, że popularna klubokawiarnia Chłodna 25 utraci koncesję na sprzedaż alkoholu – co może doprowadzić do jej zamknięcia – w Internecie po raz kolejny zawrzało. W mgnieniu oka posypały się komentarze. Obok wyrazów niedowierzania (lokal istniał […]